8 december 2019 is in Medisch Centrum Hoogezand- Sappemeer te Hoogezand ‘Drie generaties huisartsen in Hoogezand’ gepresenteerd.
Het komt niet vaak voor dat een familie drie generaties huisartsen voortbrengt. Opa Pieter Blonk (1892 – 1973), schoonzoon Marten de Vries (1914 – 1995) en kleinzoon Rienk de Vries (1947) hadden allen hun praktijk aan de Meint Veningastraat in Hoogezand.
Op 3 maart 1919 vestigt algemeen arts Pieter Blonk zich met zijn vrouw Henderika Veenland aan de Verlengde Hoofdstraat 1 in Hoogezand. Op 31 oktober 1946 trouwt hun dochter Nellie Blonk met huisarts Marten de Vries. Hun oudste zoon Rienk wordt eveneens huisarts. Hij begint op 1 november 1977 als huisarts en trouwt op 11 september 1982 met apotheker Anne Bots.
Na een welkomstwoord van oud-huisarts Rienk de Vries gaf ik onderstaande speech over de interviews die ik heb gehouden en over de achtergrond van het boek. Wat is de inhoud, wat maakt het bijzonder?
Speech boekpresentatie
Als uitgever Eddy van der Noord mij na de zomer van 2017 benadert om een boek te schrijven over drie generaties huisartsen in Hoogezand reageer ik enthousiast. Een generatie huisartsen van opa tot en met kleinkind is vrijwel uniek is in Nederland.
Inmiddels weet ik dat de familie Snijders, die al honderd jaar een huisartspraktijk in het Limburgse Landgraaf drijft, enigszins vergelijkbaar is. Zij hebben onlangs het 100-jarig jubileum gevierd, er is een vierde generatie maar … er is geen boek over geschreven.
Eerste huisarts Pieter Blonk vestigde zich in 1919 in Hoogezand, samen met zijn vrouw Henderika Veenland. Dat is dit jaar honderd jaar geleden. Het boek gaat niet alleen over de huisartsen Pieter Blonk, Marten de Vries en Rienk de Vries en hun familieleden maar ook over het huis aan de Meint Veningastraat, dat dit jaar honderd jaar in de familie is. Er komt in Drie generaties huisartsen. ‘In de ruimte valt wel te wonen’ heel veel familie langs. Wat die ondertitel betreft, dat kunt u lezen op pagina 57.
Op 13 oktober 2017 maak ik voor het eerst mijn opwachting in het statige pand aan de Meint Veningastraat 111. Ik word van harte welkom geheten door de laatste huisarts van drie generaties, Rienk de Vries.
Ik reis meer dan tienmaal af naar Hoogezand. Steeds word ik hartelijk ontvangen door Rienk en Anne. De samenwerking met Rienk verloopt soepel. Hij reageert vlot op zijn mail, belt snel terug. En dat terwijl hij vaak op vakantie is en regelmatig jaagt. Ook doorstaat hij en passant nog even een ernstige ziekte. En hij rept over zijn juridische gevechten met de omgeving.
Gaande het proces ontdekken we, niet geheel onlogisch, dat informatie over de eerste huisarts, Pieter Blonk, het moeilijkst te achterhalen is. Gelukkig bestaat Delpher, een site waarin miljoenen gedigitaliseerde teksten uit Nederlandse kranten te vinden zijn. Blonk was met zijn dokterswagen altijd snel ter plaatse. De Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) bestond nog niet. Ik citeer het Nieuwsblad van het Noorden van 21 januari 1942:
‘Dinsdag tegen het middaguur sprong in de schoenklompenfabriek van de firma Overzet te Hoogezand een schijf van 30 c.M. doorsnee in twee stukken. Een er van vloog met kracht tegen het hoofd van den 19-jarigen arbeider Jan T. Bosma, die hevig bloedend ineenzonk.
Dr. Blonk en dr. Schober waren spoedig aanwezig en legden een voorloopig verband, waarna het slachtoffer in hoogst bedenkelijken toestand naar Groningen is vervoerd, waar hij kort na aankomst is overleden.’
Er valt genoeg te lezen in het 140 pagina’s tellende boek. Liefde & verdriet, leven & dood, tragiek & humor.
Rienks goede geheugen legt een stevig fundament onder dit boek. Moeiteloos verhaalt hij over zijn vader, zichzelf en de rest van de familie. Over zijn carrière bij de marine waar hij eindigt als luitenant ter zee tweede klasse oudste categorie, het bedwingen van de Elfstedentocht met zijn broer Piet en zijn verblijf op Instituut Hommes.
De reis brengt ons langs talloze plekken zoals Terschelling, Nederlands-Indië, Hillegersberg, Ureterp, Drachten, De Wilgen, De Veenhoop, Usquert en natuurlijk Hoogezand. Pareltjes zijn de summiere maar gelukkig bewaard gebleven dagboeken van Marten de Vries en zijn moeder, Henderika Veenland. Dat is een vrouw waar je met terugwerkende kracht verliefd op kunt worden. Ze overleed in 1973.
Ik interview niet alleen Rienk en Anne, maar ook Claire en Fleur. Het eerste hoofdstuk gaat over de twee dochters. Onder de indruk ben ik van hun werk voor de Stichting Kasigau. Ook spreek ik met oma Nel, die straks het eerste exemplaar van Rienk in ontvangst zal nemen. Heel mooi dat dit mogelijk is!
De familie had ooit twee boerderijen, aan It Súd in Drachten, en een in De Wilgen. In juni 2018 bezoek ik op De Veenhoop mevrouw Bosma-Buisman, vandaag hier aanwezig. Met liefde sprak zij over haar pachtbazen. In 1972 is de boerderij verkocht aan de familie Bosma. Marten de Vries had niet zoveel met boerderijen.
Naast de drie huisartsen ontdekken we in het boek ook de dokterswoning en tuin de met de indrukwekkende bomen. En we gaan uitgebreid in op het werk van Anne in de apotheek. Deze is diverse keren uitgeroepen tot de beste van het land. Achter elke huisarts staat een sterke partner, dat maakt dit boek wel duidelijk.
En we blikken vooruit. Is het Medisch Centrum Hoogezand de toekomst van de gezondheidszorg? En komt er een vierde generatie artsen van dezelfde familie te wonen in het rustieke dokterspand?
Ik dank Madeleine voor het meelezen, en verder alle andere mensen die dit boek mogelijk hebben gemaakt, en Rienk in het bijzonder.
Every inch a gentleman and never a dull moment.
Dank voor uw aandacht.
